Zawieszenie władzy rodzicielskiej

Zawieszenie władzy rodzicielskiej stanowi jedną z podstawowych form ingerencji (poza pozbawieniem i ograniczeniem władzy rodzicielskiej) sądów w prawa i obowiązki rodziców względem ich małoletnich dzieci. Jednak by mogło dojść do zawieszenia władzy rodzicielskiej muszą zostać spełnione określone warunki.

Przemijająca a trwała przeszkoda w wykonywaniu władzy rodzicielskiej, jakie są różnice?

Przemijająca przeszkoda jest jedyną przesłanką zawieszenia władzy rodzicielskiej, natomiast trwała przeszkoda stanowi przyczynę pozbawienia władzy rodzicielskiej. Zasadniczą kwestią różniącą oba pojęcia stanowi odpowiedź na pytanie: czy po ustaniu przeszkody istnieje możliwość powrotu do życia rodzinnego, relacji sprzed zaistnienia przeszkody. Jeśli taka możliwość nie istnieje np. dziecko dorosło, przeszkodę kwalifikuje się jako trwałą.

Kto ocenia trwałość przeszkody?

Trwałość przeszkody jest każdorazowo oceniana przez sąd w oparciu o całokształt materiału dowodowego z uwzględnieniem dobra dziecka.

W przypadku zawieszenia przeszkoda w wykonywaniu władzy rodzicielskiej musi być przemijająca.

Czym jest przemijająca przeszkoda?

Oznacza to, że istnieje możliwość przewidzenia mniej więcej czasu, w którym przeszkoda w sprawowaniu władzy rodzicielskiej powinna ustąpić. Nie ma znaczenia źródło przyczyny, liczy się jedynie to czy istnieje jakakolwiek szansa na jej ustanie. Zazwyczaj przyczyna tkwi w jednym, bądź obojgu rodziców, jednak zdarzają się przypadki, w których źródłem stanowi dziecko czy też jego zachowanie.

Ustalenie czy dana przyczyna jest przemijająca to po prostu udzielenie odpowiedzi na pytanie: czy w dającym się przewidzieć czasie ustanie okoliczność uniemożliwiająca wykonywanie władzy rodzicielskiej. Jeśli odpowiedź brzmi tak, to została spełniona przesłanka z art. 110 kro.

Zawinienie przeszkody czy ma znaczenie?

Przy ocenienie istnienia bądź też nie, przesłanek o zawieszeniu nie bierze się pod uwagę zawinienia ani jego stopnia.

Bez znaczenia dla zastosowania zawieszenia władzy rodzicielskiej jest fakt pozostawania jednego z rodziców w zakładzie karnym. W takim przypadku, oczywiście z perspektywy zawieszenia, istotne jest tylko to, że rodzic, w przemijającym okresie nie jest w stanie wykonywać władzy rodzicielskiej.

Czy sąd stwierdzając przemijającą przeszkodę w wykonaniu władzy rodzicielskiej zawsze podejmie decyzję o jej zawieszeniu?

Sąd posiada uprawnienia do zawieszenia władzy rodzicielskiej, jednak nie ma obowiązku ich stosować, nawet jeśli zaistnieje taka przesłanka.

W przepisie (tj. w art. 110 kro) dotyczącym tego trybu jest słowo: ,,może”, co w języku prawnym oznacza, fakultatywne uprawnienie, posiadanie władzy do podjęcia jakiejś decyzji, a nie obligatoryjny obowiązek podjęcia jakiegoś rozstrzygnięcia.

Oceniając sprawę za każdym razem będzie brany pod uwagę interes i dobro małoletniego dziecka. Warto również zwrócić uwagę, że jeśli przemijająca przeszkoda w wykonywaniu władzy rodzicielskiej dotyczy wyłącznie jednego z małżonków stosowanie zawieszenia w stosunku do drugiego z małżonków jest działaniem budzącym wątpliwości.

Ustąpienie trwałej przeszkody, co dalej?

Po ustąpieniu przeszkody jest możliwość ubiegania się o uchylenie zawieszenia władzy rodzicielskiej. Tryb postępowania w sprawie zawieszenia i uchylenia władzy rodzicielskiej jest taki sam.

Konieczne jest złożenie wniosku do sądu o uchylenie postanowienia o zawieszeniu władzy rodzicielskiej. Sam fakt, że przeszkoda ustała nie oznacza, że z mocy prawa władza rodzicielska wróciła do rodzica bądź rodziców.

Skutki zawieszenia władzy rodzicielskiej, różnice z pozbawieniem władzy rodzicielskiej

Skutki zawieszenia i pozbawienia władzy rodzicielskiej są w zasadzie te same, bowiem powodują ustanie władzy rodzicielskiej i ustanowienie opiekuna prawnego dla dziecka. Jednak w przypadku zawieszenia władzy rodzicielskiej nie jest możliwe orzeczenie przysposobienia (przy pozbawieniu nie ma takich ograniczeń).

Wyjazd rodzica/rodziców zagranicę a zawieszenie władzy rodzicielskiej

W przypadku, gdy jeden z rodziców, bądź oboje wyjechali na przemijający okres zagranicę teoretycznie zaistniały przesłanki do zawieszenia władzy rodzicielskiej. Jeśli jednak rodzic, bądź rodzicie zostawili dziecko pod opieką osoby godnej zaufania, to nie ma obaw, że sąd orzeknie o zawieszeniu władzy rodzicielskiej.

Zgodnie z kodeksem rodzinnym i opiekuńczym sąd ma uprawnienia do wydania stosownego postanowienia, jednak za każdym razem przed jego wydaniem zostaną zbadane wszelkie okoliczności sprawy.

Zawieszenie władzy rodzicielskiej w wyroku rozwodowym

Obecnie obowiązujące przepisy nie ograniczają kompetencji sądu orzekającego w sprawie o rozwód. Z tego względu istnieje możliwość by określić także kwestię władzy rodzicielskiej w wyroku rozwodowym.

Oznacza to, że wyrok rozwodowy może również rozstrzygać kwestię zawieszenia władzy rodzicielskiej, oczywiście po zaistnieniu przesłanek i analizie konkretnego przypadku.

Jeśli dziecko będzie stale przebywało u jednego z rodziców nie stanowi to podstawy do zawieszania władzy rodzicielskiej. Zwykle w wyrokach rozwodowych, jeśli nie występują szczególne okoliczności, sądy nie orzekają o zawieszeniu czy pozbawieniu władzy rodzicielskiej.

Warto mieć na uwadze, że przemijająca przeszkoda nie dotyczy sytuacji, gdy dziecko stale przebywa u drugiego rodzica.

Zawieszenie a pozbawienie władzy rodzicielskiej podstawowe różnice i podobieństwa

Pozbawienie opiera się na występowaniu przesłanek w postaci:

-trwałej przeszkody,

-nadużywania władzy rodzicielskiej;

-rażącego zaniedbywania obowiązków względem dziecka.

Natomiast w przypadku zawieszenia konieczne jest wystąpienie wyłącznie przemijającej przeszkody.

Podstawa prawna

§ 1. W razie przemijającej przeszkody w wykonywaniu władzy rodzicielskiej sąd opiekuńczy może orzec jej zawieszenie.

§ 2. Zawieszenie będzie uchylone, gdy jego przyczyna odpadnie.

art. 110 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego

Inne artykuły

–czym jest inicjatywa dowodowa?

–wniosek o zakazanie utrzymywania kontaktów z dzieckiem?

–tajemnica adwokacka;

–jak zachowywać się w sądzie?

–przerwa w odbywaniu kary

–bigamia jako podstawa do unieważnienia małżeństwa;