Zwrot wydatków i nakładów pozwala na odzyskanie części środków wydatkowanych na majątek wspólny. W sytuacji, gdy z majątku osobistego jednego z małżonków dokonano nakładów i wydatków na rzecz majątku wspólnego, małżonek ten może domagać się ich zwrotu, także w ramach postępowania o podział majątku wspólnego. Można domagać się zwrotu również, gdy z majątku wspólnego zostały poczynione nakłady i wydatki na majątek osobisty jednego z małżonków.
Kiedy nie jest należny zwrot nakładów i wydatków?
Zgodnie z art. 45 § 1 kro nie można żądać zwrotu nakładów i wydatków jeśli:
-były to wydatki i nakłady konieczne, zużyte na przedmioty przynoszące dochód;
-wydatki i nakłady zostały zużyte w celu zaspokojenia potrzeb rodziny (chyba, że zwiększyły wartość majątku wspólnego w chwili ustania wspólności majątkowej)
Roszczenia w przypadku wydatków i nakładów z majątku osobistego jednego z małżonków na rzecz majątku osobistego drugiego małżonka nie podlegają zwrotowi w postępowaniu o podział majątku wspólnego, ale w trybie powództwa cywilnego.
Zwrot wydatków i nakładów tylko w postępowaniu o podział majątku?
W wyjątkowych okolicznościach strony mogą żądać zwrotu wydatków i nakładów także zanim dojdzie do podziału majątku wspólnego. Podstawowym kryterium jest dobro rodziny, które w tym przypadku realizuje się zwykle gdy doszło do rozkładu pożycia. W takiej sytuacji zwrotu dokonuje się w drodze powództwa cywilnego.
W jaki sposób ustala się wartość wydatków i nakładów?
Przy zwrocie wydatków i nakładów ustala się ich wartość według cen z chwili orzekania. Z tego względu nie różni się to od ustalania wartości majątku wspólnego. Każda sprawa jest jednak inna i różny może być też sposób dokonywanych rozliczeń. Każdorazowo to sąd rozpoznający sprawę o podział majątku wspólnego będzie decydował o ewentualnym zwrocie nakładów i wydatków. Mnogość stosunków pomiędzy małżonkami generuje różne sytuacje do oceny. Małżonkowie mogą mieć roszczenia o charakterze odszkodowawczym, istnieje także problem zwrotu kredytu zaciągniętego przez jednego z małżonków na własne potrzeby, a spłacanego z majątku wspólnego.
Czym są wydatki i nakłady?
Brak jest legalnej definicji wyżej wskazanych instytucji, jednak powszechnie przyjmuje się, że:
-nakłady- dotyczą przedmiotów już istniejących w majątku (polegają na ich zachowaniu, czy ulepszeniu lub naprawie);
-wydatki- dotyczą przedmiotów nabywanych do majątku.
Podstawa prawna
§ 1. Każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty, z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód. Może żądać zwrotu wydatków i nakładów, które poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny. Nie można żądać zwrotu wydatków i nakładów zużytych w celu zaspokojenia potrzeb rodziny, chyba że zwiększyły wartość majątku w chwili ustania wspólności.
art. 45 Kodeks rodzinny i opiekuńczy
§ 2. Zwrotu dokonuje się przy podziale majątku wspólnego, jednakże sąd może nakazać wcześniejszy zwrot, jeżeli wymaga tego dobro rodziny.
§ 3. Przepisy powyższe stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy dług jednego z małżonków został zaspokojony z majątku wspólnego
Inne artykuły na tematy rodzinne
postępowanie o pozbawienie władzy rodzicielskiej– analiza trybu postępowania, podmiotów, właściwości sądu, kwestii opłat
zabezpieczenie roszczenia w sprawach rodzinnych– metoda na uzyskanie postanowienia np. w sprawie o alimenty jeszcze przed wyrokiem
trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego– podstawowe przesłanki do orzeczenia rozwodu, czym są i na czym polegają
alimenty na byłego małżonka, czy i kiedy mogą zostać orzeczone, jakie muszą zostać spełnione przesłanki
zawieszenie władzy rodzicielskiej– czyli tymczasowe pozbawienie władzy rodzicielskiej;