Naruszenie dobrego imienia, czci osoby zmarłej ma miejsce dużo częściej niż się powszechnie wydaje. Bowiem dopiero po śmierci pojawiają się głosy krytyczne względem zmarłego. Nie zawsze musi to dotyczyć informacji z prasy, radia czy telewizji, a może być związane z wypowiedziami znajomych czy rodziny. Jest to tym bardziej przykre, że zmarły przecież nie może się obronić. Ma jednak bliskich, którzy mają prawo, a wydaje się że i także moralny obowiązek do podjęcia działania.
Czym jest dobre imię osoby zmarłej?
Przede wszystkim, tak jak przy każdym naruszeniu tego typu konieczne jest jego odpowiednie zakwalifikowanie. W przypadku omawianej sytuacji mamy do czynienia z dobrem osobistym, które można określić jako prawo do:
-kultu pamięci osoby zmarłej;
-więzi emocjonalnej ze zmarłym;
-utrwalania pamięci o zmarłym;
-dbania o dobre imię osoby zmarłej;
Ustawodawca określając w art. 23 kodeksu cywilnego katalog dóbr osobistych nie wskazał precyzyjnie (co jest zrozumiałe z uwagi na charakter tej instytucji), jakie pojęcia są dobrami osobistymi. Jednak w przypadku prawa do pamięci o osobie bliskiej można z całą pewnością powiedzieć, iż jest to jedno z dóbr osobistych, których naruszenie podlega prawnej ochronie.
Naruszenie dobrego imienia czci osoby zmarłej, co należy robić dalej?
Teraz jest czas na podjęcie stosownych, jednak w pełni zgodnych z prawem działań. Za każdym razem, gdy dochodzi do naruszenia dobra osobistego, tak i w tym przypadku można żądać:
-zaniechania takiego działania;
-dokonania przez sprawcę naruszenia czynności w celu usunięcia jego skutków;
-złożenia oświadczenia w odpowiedniej treści i formie (zwykle oficjalne przeprosiny w mediach);
-zapłaty zadośćuczynienia na odpowiedni cel społeczny, np. na fundację;
-zapłaty zadośćuczynienia pieniężnego na rzecz osoby, której dobro osobiste zostało naruszone.
Po sprecyzowaniu żądania należy poinformować o nim osobę, która dokonała naruszenia w postaci dobrego imienia osoby zmarłej. W pierwszej kolejności należy wysłać pismo z przedsądowym wezwaniem do zapłaty i zaniechania naruszeń, jeśli to nie przyniesie skutku konieczny będzie pozew.
Jakiej kwoty można zażądać?
Każda sprawa jest rozpatrywana indywidualnie, z tego względu jedynie szczegółowa analiza może pomóc w określeniu konkretnej kwoty. Chcąc skutecznie złożyć pozew w sądzie należy określić wartość przedmiotu sporu, a zatem zsumować nasze żądania, które powinny uwzględniać:
-rozmiar krzywdy;
-charakter naruszonego dobra;
-stopień winy sprawcy;
-czas trwania cierpień poszkodowanego.
Naruszenie dobrego imienia czci a podstawa prawna
Dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach.
art. 23 Kodeksu cywilnego
§ 1. Ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.
§ 2. Jeżeli wskutek naruszenia dobra osobistego została wyrządzona szkoda majątkowa, poszkodowany może żądać jej naprawienia na zasadach ogólnych.
§ 3. Przepisy powyższe nie uchybiają uprawnieniom przewidzianym w innych przepisach, w szczególności w prawie autorskim oraz w prawie wynalazczym.
art. 24 Kodeksu cywilnego
W razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia. Przepis art. 445 zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę § 3 stosuje się.
art. 448 Kodeksu cywilnego
Inne artykuły na stronie:
–wniosek o uzasadnienie wyroku, podstawowe informacje na temat tego krótkiego i niedocenianego pisma procesowego;
–wniosek o wydanie dokumentacji medycznej wraz z wzorem, czyli to co należy się każdemu pacjentowi- bezpłatnie;
–inicjatywa dowodowa, czyli kto i kiedy musi udowodnić by wygrać sprawę;
–co robić jako pozwany w trakcie procesu, podstawowe metody obrony przed pozwem.
