Dozór elektroniczny- odbywanie kary pozbawienia wolności w ramach tzw. ,,obrączki”

Prawie każdy kto został skazany na karę pozbawienia wolności stara się zrobić wszystko by nie trafić do miejsca odosobnienia. W takich sytuacjach skazani często szukają możliwości by odbyć karę w inny sposób, odroczyć jej wykonanie, czy skorzystać z możliwości przerwy w wykonaniu kary. Jedną z takich możliwości jest dozór elektroniczny, który pozwala na odbywanie kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym.

Czy wniosek o dozór elektroniczny jest potrzebny?

Odbywanie kary pozbawienia wolności w ten nietypowy sposób jest możliwe wyłącznie na wniosek. W tych sprawach sąd nie działa z urzędu. Dlatego właśnie, to skazanemu powinno zależeć na tym, żeby nie odbywać kary pozbawienia wolności i w odpowiedni sposób uargumentować wniosek o tzw. ,,obrączkę”

Gdzie należy złożyć wniosek?

Wniosek składa się do sądu penitencjarnego właściwego dla miejsca zamieszania skazanego. Przede wszystkim, przed złożeniem wniosku zorientować się gdzie leży najbliższy miejscu zamieszkania sąd penitencjarny. W związku z tym, błędne złożenie wniosku tylko niepotrzebnie opóźni jego rozpoznanie.

Czy od wniosku pobierana jest opłata?

Istotnym udogodnieniem dla osób chcących złożyć wniosek jest to, że zarówno za wniosek jak i za samą możliwość odbywania kary w systemie dozoru elektronicznego nie uiszcza się żadnej opłaty.

Dozór elektroniczny kiedy jest możliwy?

Wykonywanie kary pozbawienia możliwości dopuszcza się tylko wtedy, gdy zostaną spełnione ustawowe przesłanki (określone w art. 43la kodeksu karnego wykonawczego):

-orzeczona kara pozbawienia wolności nie przekracza jednego roku i sześciu miesięcy, a dodatkowo czyn nie został popełniony w ramach recydywy;

-dozór elektroniczny jest wystarczający do osiągnięcia celów kary, a także;

–skazany posiada miejsce stałego pobytu co więcej;

-osoby pełnoletnie zamieszkujące wspólne ze skazanym wyraziły na to zgodę, a także;

–warunki techniczne umożliwiają wykonanie kary w systemie dozoru elektronicznego.

Forma odbywania kary w systemie elektronicznym

Osoba skazana na karę pozbawienia wolności może ją odbywać po spełnieniu warunków technicznych w systemie dozoru elektronicznego. Jednak nie zawsze, każdy skazany będzie odbywał karę w ten sam sposób. Kontrola wykonywania kary pozbawienia wolności może mieć postać:

-stacjonarny (obowiązek przebywania w określonym miejscu, o określonej godzinie);

-mobilny (kontrola bieżącego miejsca pobytu skazanego);

-zbliżeniowy (zachowanie określonej odległości od określonej osoby przez skazanego).

Kara i środki karne a dozór

W przypadku odbywania kary w tym systemie możliwe jest jedynie odbycie jej stacjonarne. Natomiast w przypadku środków karnych dozór jest realizowany w formie mobilnej, bądź zbliżeniowej.

Karami w tym przypadku może być: pozbawienie, ograniczenie wolności, natomiast środki karne to cały katalog okoliczności przewidzianych przez przepisy kodeksu karnego (np. zakaz przebywania w określonych środowiskach lub miejscach, zakaz kontaktowania się z określonymi osobami, zbliżania się do określonych osób lub opuszczania, czy też  zakaz wstępu do ośrodków gier i uczestnictwa w grach hazardowych).

Brak zgody pełnoletnich osób wspólnie zamieszkujących

Z pewnością może być to trudna przeszkoda, jednak bez zgody pełnoletnich osób zamieszkujących w miejscu potencjalnego odbywania kary sąd nie udzieli zgody skazanemu by odbył karę w taki sposób. Ponieważ konieczna jest zgoda, to warto mieć świadomość, że musi być udzielona w formie pisemnej.

Dozór elektroniczny, czyli jak to wygląda w praktyce

Za każdym razem należy złożyć stosowny wniosek do sądu penitencjarnego wraz z oświadczeniami pełnoletnich osób wspólnie zamieszkujących.

Następnie badana jest kwestia zasięgu urządzenia, w miejscu w którym ma być odbywana kara. Zwykle następuje to od 1-2 tygodni od dnia złożenia wniosku, potem jest sprawa w sądzie, gdzie podejmowana jest decyzja o zezwoleniu na odbywanie kary w tej formie.

Dozór elektroniczny czy można się ubiegać tylko przed odbyciem kary?

Wniosek można złożyć zarówno w trakcie odbywania kary, jak i zanim zacznie się ją odbywać. Nic nie stoi na przeszkodzie by w trakcie odbywania kary złożyć wniosek o tzw. obrączkę (dozór elektroniczny), wtedy wniosek będzie oczywiście dotyczył pozostałej, jeszcze nie wykonanej kary.

Przede wszystkim najistotniejsze dla każdego jest, że wniosek o dozór elektroniczny nie wymaga wniesienia opłaty.

Wnosząc jednak do sądu trzeba wskazać miejsce stałego pobytu, a także uzyskać zgodę osób pełnoletnich na odbycie kary. Po złożeniu wniosku miejsce odbywania kary zostanie skontrolowane i sprawdzone, czy jest tam zasięg by można było kontrolować czy skazany faktycznie tam przebywa.

Dozór elektroniczny, czy można pracować w trakcie odbywania kary?

W trakcie odbywania kary istnieje możliwość pracy, w tym także pracy na zmianę. Jednak istotne jest by:

-przebywać w miejscu wyznaczonym do odbywania kary w określonych godzinach, co więcej;

-odbierać połączenia telefoniczne i umożliwiać wizyty pracowników kontrolujących działanie nadajnika, a także;

-nie niszczyć nadajnika, ani nie dokonywać w nim jakichkolwiek zmian, każda modyfikacja lub uszkodzenie może skończyć odbywanie kary w tej formie;

Jak działa nadajnik?

Wydaje się, że jest to jedno z podstawowych pytań każdego wnioskodawcy. Jednak pomimo ogromnej ciekawości jego wygląd nie budzi żadnych emocji. Przyczyną tego jest fakt, że nadajnik ma wygląd podobny do zegarka. Dlatego właśnie, zwykle bywa umieszczany na nodze, bądź ręce, a jego działanie polega na wysyłaniu sygnału, który pozwala na określenie miejsca, w którym znajduje się skazany.

Wynajmowane mieszkanie jako miejsce odbywania kary?

Zastosowanie instytucji jak dozór elektroniczny napotyka na pewne problemy w przypadku wynajmowania mieszkania. Natomiast w takim przypadku, istnieje możliwość odbywania kary.

Z tego względu, jeśli wynajmowane mieszkanie to również miejsce stałego pobytu istnieje możliwość by odbywać w nim karę pozbawienia wolności. Niewątpliwie, do wniosku o dozór elektroniczny powinno się dołączyć także kopię umowy najmu.

Brak jest jednak gwarancji, że uzyskamy możliwość odbywania kary w formie dozoru. Dlatego istotne jest by mieć świadomość, że za każdym razem to sąd podejmie ostateczną decyzję. Warto także zwrócić uwagę na fakt, że to na wnioskodawcy spoczywa ciężar wykazania szczegółowych okoliczności danej sprawie. Ponieważ to dopiero ich analiza będzie podstawą postanowienia sądu.

Brak zasięgu nadajnika w miejscu stałego zamieszkania

Niestety, ale jeśli nie ma zasięgu sąd nie wyda postanowienia o możliwości odbywania kary w formie dozoru elektronicznego. W takiej sytuacji można wskazać inne miejsce, jednak wtedy trzeba przekonać kolejne osoby do podpisania oświadczenia o wyrażeniu zgody na odbywanie przez skazanego kary w domu.

Plusy

Podsumowując, rozwiązanie w formie dozoru elektronicznego ma swoje plusy, bowiem pozwala osobie skazanej na wykonywanie pracy, nie wiąże się z izolacją, która nie w każdym przypadku powinna mieć miejsce. Z całą pewnością jest to szansa dla człowieka, który w swoim życiu popełnił błąd nie tylko do jego naprawienia, ale także do uniknięcia karania bliskich.

Często bywa tak, że osoba pozbawiona wolności to także jedyny żywiciel rodziny. Prawdopodobne jest także, że w takiej sytuacji odbieranie możliwości zarobkowania w oczywisty sposób odbije się na jego bliskich.

Podsumowanie

Podstawa prawna

Wszelkie uregulowania dotyczące kwestii wykonywania kary znajdują się w kkw (Kodeksie Karnym Wykonawczym):

Czym jest dozór elektroniczny?

§ 1.Dozór elektroniczny jest to kontrola zachowania skazanego przy użyciu środków technicznych.

Czym jest system tzw. ,,obrączki”?

§ 2.System dozoru elektronicznego jest to ogół metod postępowania i środków technicznych służących do wykonywania dozoru elektronicznego.

Co można kontrolować?

§ 3.W systemie dozoru elektronicznego można kontrolować:
1)przebywanie przez skazanego w określonych dniach tygodnia i godzinach we wskazanym przez sąd miejscu (dozór stacjonarny);
2)bieżące miejsce pobytu skazanego, niezależnie od tego, gdzie skazany przebywa (dozór mobilny);
3)zachowywanie przez skazanego określonej minimalnej odległości od osoby wskazanej przez sąd (dozór zbliżeniowy).

art. 43b Kodeksu Karnego Wykonawczego (Dz.U. 1997 Nr 90 poz. 557 z pózn. zmianami)

Inne artykuły

–przerwa w odbywaniu kary;

–nazwisko po rozwodzie;

–wniosek o zakazanie utrzymywania kontaktów z dzieckiem;

–miejsce zamieszkania osoby fizycznej.